اكراه چيست

مشاوره حقوقي

اكراه چيست

در اين مقاله قصد داريم تا مبحث اكراه را از لحاظ حقوقي با استناد به قانون مدني مورد بررسي قرار بدهيم. در ابتدا بيان مي‌كنيم كه اكراه چيست و تقسيم‌بندي آن چگونه است و پس از آشكار شدن آثاري كه به دنبال دارد در اين راستا به مواد قانون مدني استناد مي‌كنيم و مثال‌هايي را نيز در اين خصوص بيان مي‌كنيم. همچنين در راستاي اين بحث، مبحث اضطرار را نيز مورد نظر قرار مي‌دهيم و در خصوص آن نيز نكات و مطالبي را بيان مي‌كنيم دانستن اين مطالب از اهميت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد چراكه در صورت داشتن اطلاعات كافي در اين خصوص مي‌توانيم از بروز اشكالات حقوقي پيشگيري كنيم.

منبع : اكراه چيست

اكراه چيست ؟

به معناي زور و اجبار كردن كسي به انجام عملي است كه قصد انجام آن را ندارد و اگر اين زور و تهديد نبود آن را انجام نمي‌داد.

تقسيم بندي اكراه چيست ؟

اگر بخواهيم اكراه را مورد بررسي قرار بدهيم پيش از بيان هر مطلبي بايد دسته‌بندي مربوط به آن را بيان كنيم كه به دو دسته تقسيم مي‌شود: معنوي و مادي.

اكراه معنوي

به اين معني مي‌باشد كه شخصي توسط شخص ديگري تهديد مي‌شود كه معامله‌اي را منعقد كند و اگر اين كار را انجام ندهد موقعيت خطرناكي پيدا مي‌كند. بايد توجه كنيم كه وقتي بحث اكراه معنوي در ميان است شخصي كه مورد زور و اجبار واقع شده است فرصت اين را دارد كه فكر كند و در خصوص موقعيتي كه براي او پيش آمده تصميم بگيرد. در واقع چنين شخصي هم قصد دارد و هم رضا. اما بايد توجه كنيد رضاي چنين شخصي معيوب مي‌باشد به همين دليل است كه عقدي كه منعقد مي‌شود غير نافذ مي‌باشد. مطلبي كه بيان كرديم مطابق ماده ۲۰۳ قانون مدني بود در اين ماده بيان شده است كه اكراه سبب عدم نفوذ معامله مي‌شود اگر چه از طرف شخص ثالثي غير از طرفين معامله واقع شود.

اكراه مادي

مطابق تقسيم‌بندي كه مطرح شد علاوه بر اكراه معنوي نوع ديگري از آن هم وجود دارد به نام اكراه مادي كه به آن اجبار هم مي‌گويند. در خصوص آن بايد بيان كنيم كه در اين نوع اكراه به دليل شدتي كه دارد برخلاف اكراه معنوي كه قصد شخص معيوب مي‌شد در اينجا و به موجب اكراه مادي شخص فاقد قصد مي‌شود به عنوان مثال يك نمونه از آن شكنجه كردن يك شخص مي‌باشد. در اين صورت او ديگر فرصت فكر كردن و تصميم گرفتن ندارد.

آيا در خصوص اكراه ملاكي وجود دارد ؟

براي اينكه به اين سوال پاسخ دهيم بايد به ماده ۲۰۲ قانون مدني اشاره كنيم. در اين ماده بيان شده است كه اكراه در اثر اعمالي حاصل مي‌شود كه موثر در شخص متعارف و با‌شعوري بوده و او را نسبت به جان يا مال يا آبروي خود تهديد كند به نحوي كه قابل تحمل نباشد. در مورد تحقق اعمال اكراه‌آميز فاكتور‌هاي مختلفي دخيلند از جمله: سن و شخصيت و اخلاق و مرد يا زن بودن شخص.

همچنين ماده ۲۰۴ قانون مدني بيان مي‌كند كه زور و اجبار طرف معامله در مورد جان يا آبروي اقوام نزديك او از قبيل زوج و زوجه و والدين و اولاد سبب تحقق اكراه مي‌گردد. در مورد اين ماده تشخيص نزديكي درجه براي موثر واقع شدن اكراه بسته به نظر عرف است. مطابق اين مواد قانوني دو ملاك در اين خصوص وجود دارد و آن هم نوعي و شخصي مي‌باشد. مطابق ماده ۲۰۲ قانون مدني اكراه در خصوص سه چيز صورت مي‌گيرد جان، مال و آبرو. در ماده ۲۰۴ قانون مدني نيز بيان شده است كه اكراه در خصوص اقوام نزديك شخص مانند زوج و زوجه و اولاد و آباء محقق مي‌شود.

منظور از اضطرار چيست ؟

در ماده ۲۰۶ قانون مدني بيان شده است كه اگر كسي در نتيجه اضطرار معامله‌اي منعقد كند مكره نيست و خللي به معامله اضطراري وارد نخواهد بود. اگر بخواهيم مفهوم اين ماده را بيان كنيم بايد اشاره كنيم كه ميان اكراه و اضطرار تفاوت‌هايي وجود دارد. اتفاقي كه در اكراه مي‌افتد اين است كه از خارج تهديدي واقع مي‌شود و هدف از آن اين است كه معامله منعقد گردد. اما در خصوص اضطرار بايد بيان كنيم كه يكي از اين دو شرط گفته شده در خصوص اكراه در اضطرار وجود ندارد. به عبارت ديگر ممكن است تهديد از خارج باشد ولي هدف از تهديد انعقاد معامله نباشد همچنين اين امكان وجود دارد كه تهديد از خارج نباشد اما هدف انعقاد معامله باشد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص اكراه، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون اكراه پاسخ دهند.