موضوع مورد بحث ما در اين مقاله بررسي جهاتي است كه منجر به شروع تعقيب مي‌شود. در واقع وقتي شخصي مرتكب جرم مي‌شود جرم ارتكابي او مي‌تواند به طرق مختلف اعلام شود و وقتي وقوع يك جرم اعلام مي‌شود تعقيب نيز به تبع آن آغاز مي‌شود. منظور از جهات شروع تعقيب همين مطلب است. موضوعي كه از آن صحبت مي‌كنيم به طور صريح در ماده 64 قانون آئين دادرسي كيفري بيان شده است و اين ماده پنج جهت را براي شروع به تعقيب در نظر گرفته است كه در ادامه به بررسي مفصل آن مي‌پردازيم.

منبع : جهات شروع تعقيب جرائم

شكايت افراد | جهات شروع تعقيب

بايد ميان بزه ديده، مدعي خصوصي و شاكي تفكيك قائل شد. منظور از شخص بزه ديده شخصي است كه از وقوع جرم متحمل ضرر و زيان شده است و منظور از مدعي خصوصي شخصي است كه جبران ضرر و زيان ناشي از جرم را مطالبه مي‌كند و منظور از شاكي شخصي است كه تعقيب كيفري متهم را درخواست مي‌كند.

شكايت شاكي

اگر شاكي فوت كند ورثه او به عنوان قائم مقام وي مي‌توانند درخواست تعقيب كيفري كنند و در واقع شكايت خود را نسبت به شخصي كه مرتكب جرم شده است اعلام كنند.

ممكن است شاكي شخصي محجور باشد. در اين صورت ولي قهري او به عنوان قائم مقام مي‌تواند تعقيب كيفري شخصي كه مرتكب جرم شده است را درخواست كند.

شخصي كه در مقام شاكي اقدام به شكايت مي‌كند مي‌تواند شكايت خودش را به هر دو صورت شفاهي و كتبي ثبت كند و اگر شكايت به صورت كتبي از طرف شاكي اظهار شود بايد صورت جلسه بشود و در نهايت در هر دو صورت كتبي و شفاهي وجود امضاي شاكي لازم است.

حال ممكن است شاكي نتواند امضاء بكند مثلا بيسواد باشد. تنها در اين صورت است كه مي‌توان به جاي امضاء از شاكي اثر انگشت گرفت. پس از پايان اين مراحل ضابط دادگستري به شخص شاكي رسيد مي‌دهد و پرونده‌اي را كه تشكيل شده است فورا به دادستان ارسال مي‌كند.

موقعيتي را تصور كنيد كه جرمي واقع مي‌شود و شاكي اقدام به ثبت شكايت كيفري مي‌كند در حالي كه نمي‌داند چه كسي مرتكب جرم شده است. در اين صورت دادستان نمي‌تواند به دليل مشخص نبودن هويت فردي كه مرتكب جرم شده است از رسيدگي كه شامل تحقيق و تعقيب مي‌شود خودداري كند.

ويژگي‌هاي شكايت شاكي

شاكي خصوصي از امتيازاتي نيز برخوردار مي‌باشد. به عنوان مثال اگر جرم واقع شده قابل گذشت باشد تعقيب زماني آغاز مي‌شود كه شاكي شكايت كند و اگر جرم واقع شده غير قابل گذشت باشد و شاكي از آن جرم گذشت كند اين گذشت سبب تخفيف مجازات مي‌شود. همچنين اگر در مرحله تحقيق و تعقيب تحقيقات محلي انجام شود شاكي خصوصي مي‌تواند در اين تحقيقات محلي حضور داشته باشد. همچنين او مي‌تواند تقاضاي تامين خواسته كند و يا اين كه تقاضا كند تا ضرر و زيان وارد شده جبران شود.

اعلام جرم توسط ضابط دادگستري و يا مقامات رسمي يا يك شخص موثق و مطمئن

در صورتي كه يك جرم مشهود باشد و ضابط دادگستري ناظر اين باشد كه جرم واقع شده است بايد پس از اين كه دلايل وقوع جرم را جمع آوري كرد گزارشي در اين خصوص تهيه كرده و آن را به اطلاع دادستان برساند و اين فرايند بايد با فوريت انجام شود. نكته‌اي كه بايد در گزارش ضابطين به دادستان مورد توجه قرار بگيرد اين است كه حتما مطابق قانون تهيه شده باشد و همچنين بر خلاف قرائن موجود نباشد. در صورتي كه اين نكات رعايت نشود گزارش از اعتبار برخوردار نيست.

اقرار متهم

در مواردي ممكن است جرم از طريق اقرار متهم اثبات شود اما بايد توجه كنيم كه اگر جرم قابل گذشت باشد اقرار متهم براي اينكه رسيدگي آغاز شود كافي نمي‌باشد.

در مواردي هم ممكن است از اقرار به عنوان يكي از راه‌هاي مسئول نمودن افراد بيگناه استفاده شود كه اين مورد سبب حساسيت اقرار مي‌شود.

اعلام وقوع جرم توسط ديگران | جهات شروع تعقيب

اين كه يك شخص صرفا بيايد و اعلام جرم كند براي شروع به رسيدگي كافي نمي‌باشد بلكه بايد براي صحت ادعاي او قرائن و اماراتي وجود داشته باشد. اما اگر جرمي كه واقع شده بر عليه امنيت داخلي و خارجي باشد صرف اين كه اعلام جرم صورت بگيرد براي شروع رسيدگي كفايت مي‌كند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص جهات شروع تعقيب، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون جهات شروع تعقيب پاسخ دهند.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

شماره تماس :66419012-021

وكيل دات كام بهترين راه حل براي مشكلات حقوقي شما

منبع : جهات شروع تعقيب جرائم