پيش از اينكه به هر دعوا و اتهامي در دادگاه رسيدگي شود تحقيقات مقدماتي مربوط به آن اتهام در دادسرا انجام مي‌شود. بعد از اينكه احراز شد كه جرم واقع شده است قراري صادر مي‌شود به نام قرار جلب به دادرسي و سپس كيفرخواست نيز در اين خصوص صادر مي‌شود بعد از صدور قرار جلب به دادرسي و كيفرخواست نوبت به دادگاه مي‌رسد تا وضعيت متهم را در خصوص اتهام وارده و جرمي كه وقوع آن توسط دادسرا احراز شده است بررسي كند. اما موضوع بحث ما در اين مقاله موقعيتي است كه قانون گذار تحقيق و دادرسي را ابتدائا به دادگاه محول كرده است. به عبارت ديگر در اين صورت تحقيقات مقدماتي ديگر در دادسرا انجام نمي‌شود و مستقيم در دادگاه انجام مي‌شود.

عدم انجام تحقيقات مقدماتي در دادسرا | رسيدگي مستقيم در دادگاه

در واقع در بعضي از موارد اين امكان وجود دارد كه متناسب با نظر قانون گذار تحقيقات مقدماتي در دادسرا انجام نشود انجام اين تحقيقات و دادرسي در يك مرجع به نام دادگاه صورت بگيرد.
در چه مواردي انجام تحقيقات در دادسرا انجام نمي‌شود؟
مطابق آن چه كه پيش‌تر بيان كرديم متوجه شديم كه در مواردي هر دو مرحله تحقيقات و دادرسي در دادگاه انجام مي‌شود حال پرسش اينجاست كه در چه صورتي اين اتفاق مي‌افتد؟

عدم تشكيل دادسرا در محل وقوع جرم

در پاسخ بايد بيان كرد كه گاهي اوقات در محل وقوع جرم دادسرا تشكيل نشده است در اين صورت است كه تحقيقات مقدماتي نيز در دادگاه صورت مي‌گيرد. اما در مواردي نيز با وجود تشكيل دادسرا در محل وقوع جرم قانون گذار انجام تحقيقات و دادرسي را به دادگاه واگذار كرده است كه در ادامه علت انجام اين اقدام را مورد بررسي دقيق قرار مي‌دهيم.

بررسي مواردي كه با وجود دادسرا در محل وقوع جرم انجام تحقيقات در آن‌ها به دادگاه واگذار مي‌شود

همان طور كه اشاره كرديم در مواردي با وجود دادسرا در محل وقوع جرم به تشخيص قانونگذار انجام تحقيقات مقدماتي به دادگاه واگذار مي‌شود حال مي‌خواهيم اين موارد را مورد بررسي دقيق قرار بدهيم.

نقص تحقيقات انجام شده در دادسرا | رسيدگي مستقيم در دادگاه

ابتدا استناد مي‌كنيم به ماده ۳۴۱ قانون آيين دادرسي كيفري كه در آن بيان شده است: هر گاه دادسرا پرونده را با كيفرخواست به دادگاه بدهد دادگاه مكلف است كه ظرف يك ماه آن را مطالعه كند و چنانچه تشخيص دهد كه جرمي واقع نشده يا صلاحيت ندارد تصميم قانوني اتخاذ كند و همچنين اگر احتمال وقوع جرم را بدهد موظف است جلسه رسيدگي تعيين كند و به جرم رسيدگي نمايد همچنين اگر تحقيقات دادسرا را  ناقص بداند مي‌تواند با ذكر دقيق موارد نقص از دادسرا تكميل تحقيقات را بخواهد يا خود آن را تكميل كند.
همان طور كه در انتهاي اين ماده مشاهده مي‌شود زماني كه دادگاه تحقيقات مقدماتي را انجام مي‌دهد بايد مقررات مربوط به تحقيقات را به طور كامل رعايت كند.

جرايم افراد زير ۱۵ سال | رسيدگي مستقيم در دادگاه

جرائم مربوط به اين گروه سني تنها نزد يك مرجع رسيدگي مي‌شود و آن هم دادگاه اطفال مي‌باشد. در ماده ۳۰۴ قانون آيين دادرسي كيفري بيان شده است كه:
به تمام جرائم ارتكابي توسط اطفال و افراد كمتر از هجده سال تمام شمسي در دادگاه اطفال و نوجوانان رسيدگي خواهد شد. در هر صورت محكومان بالاي سن هجده سال تمام موضوع اين ماده، در بخش نگهداري جوانان كه در كانون اصلاح و تربيت ايجاد گشته است، نگهداري خواهند شد.

طفل، كسي است كه به از نظر شرع به بلوغ نرسيده است.

هرگاه در حين رسيدگي به جرم ارتكابي در دادگاه، سن متهم از هجده سال تمام بيشتر شود، رسيدگي به اتهام وي مطابق اين قانون در دادگاه اطفال و نوجوانان پيگيري خواهد شد. چنانچه قبل از شروع به رسيدگي سن متهم از هجده سال تمام بيشتر شود، رسيدگي به اتهام وي حسب مورد در دادگاه كيفري صالح انجام مي‌شود. در اين صورت متهم از كليه امتيازاتي كه در قانون براي دادگاه اطفال و نوجوانان لحاظ گرديده، منتفع مي‌شود.

جرايم منافي عفت 

جرايم منافي عفت از جرايمي است كه بدون اين كه تحقيقات مربوط به آن در دادسرا انجام شود در دادگاه به آن رسيدگي مي‌گردد. در واقع مي‌توان علت اين كار را اين موضوع دانست كه اين جرايم از آن دسته جرايمي هستند كه با آبروي افراد در ارتباط هستند و بهتر است موارد احتياطي در خصوص آن رعايت شود. در مقاله‌اي به بررسي جرايم منافي عفت و در مقاله ديگري به طور كلي به جرايم جنسي پرداخته‌ايم.

جرايم تعزيري درجه هفت و هشت 

جرايم تعزيري درجه هفت و هشت از جرايمي هستند كه به نسبت كم اهميت هستند. به همين علت است كه مطابق نظر قانون گذار پرونده‌هاي مربوط به اين جرائم به طور مستقيم در دادگاه حاضر مي‌شوند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص رسيدگي دعوا در دادگاه، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد . كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون رسيدگي مستقيم دعوا در دادگاه پاسخ دهند .