تفاوت‌هايي در فرايند دادرسي نسبت به زمان‌هاي گذشته به وجود آمده است. يكي از اين تفاوت‌ها مربوط مي‌شود به حقوقي كه براي متهم در جريان دادرسي در نظر گرفته مي‌شود. به عنوان مثال حق برخورداري از وكيل مدافع يكي از اين حقوق مي‌باشد. در واقع اين امكان براي متهم در نظر گرفته شده است كه در فرايند تحقيقات مقدماتي حق اين را داشته باشد كه براي خودش وكيل مدافع تعيين كند. اسناد حقوق بشر را مي‌توان شروعي براي اين تحولات در نظر گرفت كه همه اين تلاش‌ها به اين خاطر است كه يك دادرسي منصفانه انجام شود و حقوق بشر در دستگاه قضايي مورد توجه قرار بگيرد. در ادامه به بررسي بيشتر اين موضوع و همچنين بيان نكات آن مي‌پردازيم.

متن قانون در خصوص حق برخورداري از وكيل مدافع

در ماده ۱۹۰ قانون آيين دادرسي كيفري آمده است كه:
متهم در مرحله تحقيقات مقدماتي، مي‌توند با يك نفر وكيل دادگستري در مرجع قضايي حاضر شود. اين حق بايد پيش از شروع تحقيق به درستي و جوري كه متوجه شود به وي گفته شود. اگر متهم احضار شود اين حق در برگه احضاريه نوشته و به او ابلاغ مي‌گردد. وكيل مي‌تواند پس از كسب اطلاع از اتهام موكل هر مطلبي كه براي دفاع از وي و حقيقت لازم بداند بيان نمايد. اظهارات وكيل در صورت مجلس درج خواهد شد.

مجازات عدم تفهيم حق انتخاب وكيل | حقوق متهم

اگر مقام قضايي متهم را از داشتن وكيل منع نمايد به مجازات انتظامي درجه هشت و چنانچه اين حق را به نحو مطلوب به اطلاع متهم نرساند مجازات انتظامي درجه سه در انتظار وي خواهد بود.

وظيفه بازپرس در تفهيم حق | حقوق متهم

همانطور كه در ماده قانون آمده است متوجه مي‌شويم كه حق برخورداري از وكيل مدافع اهميت بسياري دارد كه حتماً بايد توسط بازپرس به اطلاع متهم برسد. در واقع برگه احضاريه‌اي كه به دست متهم مي‌رسد از مندرجاتي تشكيل شده است كه شامل حق برخورداري از وكيل مدافع نيز مي‌شود. همچنين بازپرس نمي‌تواند حق برخورداري از وكيل مدافع را از شخص متهم سلب كند و اگر اين كار را انجام بدهد مرتكب تخلف انتظامي شده است.

وظيفه وكيل مدافع | حقوق متهم

وكيل مدافع متهم از اين حق برخوردار است كه از زماني كه تحقيقات مقدماتي شروع شد از متهم خود در برابر اتهامي كه به او نسبت داده شده است دفاع كند. همانطور كه در ماده ۳۴۶ قانون آيين دادرسي كيفري آمده است اين امكان وجود دارد كه متهم به جاي يك وكيل چند وكيل داشته باشد. متن ماده ۳۴۶ قانو ن آيين دادرسي كيفري به اين شرح است كه: در تمام امور كيفري، طرفين مي‌توانند وكيل يا وكلاي مدافع خود را تعيين و اسامي آن‎ها را به دادگاه بدهند. در صورتي كه فرد چند وكيل انتخاب نموده باشد حضور يكي از آنان براي جلسه رسيدگي در دادگاه كفايت مي‌كند.
در غير جرائم مربوط به دادگاه كيفري يك سقف تعداد وكلاي انتخابي توسط متهم حداكثر دو وكيل است.

تعيين وكيل تسخيري براي متهم

در جرايمي كه مجازات آن سلب حيات يا حبس ابد تعيين شده، اگر متهم اقدام به معرفي وكيل در مرحله تحقيقات مقدماتي نكند، بازپرس دستور به تعيين وكيل تسخيري براي متهم مي‌دهد.

در خصوص وكيل تسخيري بايد بيان كنيم كه اگر متهم مرتكب جرائمي شده باشد كه مجازات اين جرائم سلب حيات يا حبس ابد است و او در مرحله تحقيقات مقدماتي براي خودش وكيل تعيين نكرده باشد در اين صورت بازپرس است كه براي او وكيل تعيين مي‌كند كه به اين وكيل، وكيل تسخيري گفته مي‌شود.
در مرحله تحقيقات مقدماتي جرايمي كه مربوط مي‌شود به اقدامات عليه امنيت داخلي يا خارجي و يا جرائمي كه سازمان يافته هستند هر دو طرف دعوا وكيل يا وكلاي خودشان را از ميان وكلايي انتخاب مي‌كنند كه وكلاي رسمي دادگستري باشند و همچنين توسط رئيس قوه قضاييه تاييد شده باشند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص حقوق متهم، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد . كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون حقوق متهم پاسخ دهند .