قطعا وقف ثوابي كثير براي واقف به همراه دارد. در اين ثواب شخصي كه متولي مال موقوفه است نيز شريك است. شخصي كه وظيفه نگهداري از مال وقفي را بر عهده مي‌گيرد از اين جهت كه عهده‌دار كاري نيكو در راه خدا است مستحق پاداش و ثواب الهي است. البته گاهي پيش مي‌آيد كه به برخي دلايل شخص متولي از اين كار عزل مي‌شود. در ادامه به بررسي موارد عز‌ل متو‌لي وقف مي‌پردازيم.

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

منبع:

موارد عزل متولي 

عزل متولي 

متولي مال موقوفه

شخصي كه براي انجام دادن امور مال وقفي انتخاب مي‌شود متولي مال وقفي است. بر اساس ماده 75 قانون مدني شخصي كه توليت مال وقفي را عهده‎دار مي‌باشد و كارها و اداره كردن مال موقوفه را انجام مي‌دهد متولي موقوفه نام دارد.

خود واقف يا شخص ديگري مي‌توانند متولي باشند. حتي اين امكان وجود دارد كه خود واقف به همراه شخص ديگري مشتركا با هم توليت مال وقفي را بر عهده بگيرند. واقف مي‌تواند هر شرطي را در مورد متولي قرار دهد مثلا شرط كند كه متولي مرد باشد يا سيد باشد.

متولي مي‌تواند يك نفر يا چند نفر به صورت مستقلا يا منضما باشد كه مال موقوفه را اداره مي‌كنند. به طور مثال واقف معين مي‌كند كه شخص الف و ب و ج با هم وظيفه اداره كردن مال وقفي را دارند. گاهي هم ممكن است واقف معين كند كه شخص الف مسئول مخارج مال وقفي، شخص ب مسئول تعميرات و شخص ج مسئول نظافت مال وقفي است.

مشخص نكردن متولي موقوفه

در صورتي كه واقف به هر دليلي متولي تعيين نكند دو حالت دارد يا وقف خاص است كه در اين صورت متولي مال موقوفه همان موقوف عليهم است. يا وقف براي عام است كه در اين صورت بر اساس ماده 81 قانون مدني حاكم شرع متولي مال وقفي است. در زمان حاضر اين وظيفه به اداره اوقاف سپرده شده است.

موارد عزل متولي موقوفه

با توجه 79 قانون مدني زماني كه واقف شخصي را به عنوان متولي انتخاب مي‌كند و در همان ابتدا متولي اين امر را قبول كرد امكان عزل وجود ندارد. اما با اينكه اولا و به‌ذات عزل متولي امكان ندارد اما در چند مورد قانون گذار اجازه عزل متولي را داده است.

عدم رعايت مصلحت موقوفه

عدم رعايت مصلحت مال موقوفه موجب عز‌ل متوليست. به طور مثال متولي باغ وقفي از سم پاشي براي درختان باغ استفاده نكند. قطعا متولي انتخاب شده است براي اينكه مال موقوفه به درستي اداره شود و اگر شخص مصلحت مال وقفي را در نظر نگيرد اين حق وجود دارد كه عزل شود.

براي عز‌ل متو‌لي در اولين مرحله به متو‌لي تذكر داده مي‌شود در صورتي كه وقف عام باشد اداره اوقاف اين تذكر را مي‌دهد. در صورتي كه باز متولي گوش نكند عزل خواهد شد.

عزل متولي از راه عدم رعايت مفاد وقف‌نامه

در صورتي كه متولي طبق آنچه در وقف نامه آمده است عمل نكند عزل خواهد شد. شخص واقف اين حق را دارد كه براي استفاده از موقوفه شرايط و مراتبي قرار دهد حالا اگر متولي به دليل ناتواني يا از روي عمد بر طبق مفاد وقف‌نامه اقدام ننمايد مي‌توان او را عزل كرد.

به طور مثال واقف مي‌خواهد تا خانه او براي دانشجويان دختر فقط استفاده شود ولي متولي خيانت كند و علاوه بر دانشجويان اشخاصي را كه دانشجو نيستند هم در خانه جاي دهد.

يا اينكه واقف بخواهد كه در باغ 100 عدد درخت سيب كاشته شود اما متولي توانايي انجام اين كار را ندارد.

در اين صورت در ابتدا تذكر داده مي‌شود و در صورتي كه متولي بر اساس وقف‌نامه عمل نكند عزل مي‌شود.

از دست دادن شرايط مدنظر واقف

بر اساس ماده 75 قانون مدني واقف مي‌تواند خود متولي وقف را انتخاب كند و براي او ويژگي‌ها و شرايطي كه مي‌خواهد را قرار دهد. در صورتي كه شخص از ابتدا اين ويژگي‌ها را نداشته باشد مثلا شرط شده كه سيد باشد بعدا معلوم شود متولي اصلا سيد نبوده است يا اينكه شرايط را در ابتدا داشته است اما سپس با گذشت زمان يا به هر دليلي ديگر آن ويژگي را از دست دهد امكان عزل متولي وجود دارد. به طور مثال واقف شرط كرده است كه متولي كمتر از 40 سال داشته باشد در اين صورت بعد از گذشت 40 سال مي‌توان او را عزل كرد.

نحوه عزل متولي 

در صورتي كه مشخص شود هر يك از شرايط بالا به وجود آمده است در اولين گام به متولي تذكر داده مي‌شود. در صورتي كه متولي به تذكرات گوش ندهد عزل خواهد شد. اين عزل عمدتا از طرف خود واقف يا حاكم شرع است كه در زمان حاضر اداره اوقاف به عنوان نماينده حاكم شرع اين كار را مي‌كند.

سوالات متداول

متولي وقف كيست ؟

شخص يا اشخاصي كه وظيفه اداره كردن مال موقوفه را دارند كه در مطلب به تفصيل توضيح داده شده است.

آيا امكان عزل متولي وقف وجود دارد ؟

خير در اصل اين امكان وجود ندارد مگر در موارد استثنايي كه در مطلب به تفصيل توضيح داده شده است.

مي‌توانيد براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره در خصوص عزل متولي وقف از خدمات مشاوره حقوقي وكيل دات كام استفاده نماييد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص عز‌ل متو‌لي وقف، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون عز‌ل متو‌لي وقف پاسخ دهند.

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد يا مي توانيد مقالات مجله حقوقي وكيل دات كام را مطالعه نماييد.

منبع:

موارد عزل متولي 

عزل متولي