مطابق ماده ۱۱۰۲ قانون مدني پس ازدواج و برقراي عقد نكاح ميان زوجين حقوق و وظايفي براي هر يك از آن‌ها در مقابل يكديگر ايجاد مي‌شود. به عنوان مثال مرد موظف به پرداخت نفقه و مهريه مي‌باشد و در مقابل زوجه نيز بايد به انجام مواردي كه در قانون به آن‌ها اشاره شده است بپردازد. در اين بحث به بررسي اين سوال مي‌پردازيم كه آيا زوجه در هر زمان ملزم به تمكين و اجراي وظايفش مي‌باشد؟ در چه صورت مي‌تواند از اداي تكاليفش سرباز زند و در عين حال از حقوق خود به طور كامل بهره ببرد؟ براي پاسخ به اين سوال بايد با مفاهيمي چون تمكين و عدم تمكين در دوران عقد و همچنين حق حبس زن آشنا بشويم كه به توضيح آن‌ها مي‌پردازيم. براي كسب اطلاعات بيشتر توصيه مي كنيم مقاله تمكين و عدم تمكين چيست را مطالعه نماييد.

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

براي كسب اطلاعات بيشتر بر روي لينك زير كليك كنيد :

تمكين در دوران عقد

حكم عدم تمكين زن در دوران عقد

تمكين چيست ؟

همانطور كه اشاره شد پس از عقد نكاح حقوق و تكاليفي براي زوجين ايجاد مي‌شود كه اجراي آنان الزامي است و اين وظايف در مواد قانوني نيز آمده‌اند به اجراي اين وظايف تمكين گويند كه به چند نمونه از آن‌ها اشاره مي‌كنيم:

۱- الزام به حسن معاشرت با يكديگر (ماده ۱۱۰۲ ق.م).

۲- كمك و ياري همديگر در محكم كردن بنيان خانواده (ماده ۱۱۰۴ ق.م).

۳- پرداخت نفقه به زن از سوي زوج (ماده ۱۱۰۶ق.م).

۴- اداي وظايف زوجيت (ماده ۱۱۰۷ق.م) كه به تمكين خاص معروف است.

۵- سكني گزيدن زوجه در منزلي كه زوج معين مي‌كند (ماده ۱۱۱۴ق.م).

۶- و…

سرپيچي و خودداري از انجام اين وظايف عدم تمكين نام دارد و ضمانت اجراي قانوني به دنبال خواهد داشت.

به سرباز زدن از اداي اين وظايف نشوز و به زني كه از تمكين خودداري كند ناشزه گويند.

ضمانت اجراهايي كه براي عدم تمكين زوجه در نظر گرفته شده است مشتمل است بر:

۱- عدم استحقاق دريافت نفقه.

۲- عدم استحقاق دريافت اجرت‌المثل و نحله.

۳- دريافت دعواي الزام به تمكين.

۴- اجازه يافتن مرد براي ازدواج دوم.

۵- اجازه يافتن مرد براي طلاق زوجه.

بيشتر بخوانيد : تمكين و نشوز

حق حبس

حق حبس يك اصطلاح فقهي است بدين معنا كه يكي از طرفين عقد مي‌تواند تا اجراي تعهد طرف مقابل از اجراي تعهد خود خودداري نمايد.

بر اساس ماده ۱۰۸۵ق.م كه بيان مي‌دارد زوجه مي‌تواند تا زماني كه مهريه را دريافت نكرده است از اداي وظايف خود در برابر شوهرش خودداري كند. البته به شرطي كه مهريه او حال باشد يعني براي پرداخت آن زماني معين نشده باشد (موجل نباشد) همچنين حق دريافت مهريه را در هر زمان كه بخواهد داشته باشد (مهريه عندالمطالبه). در صورتي كه مهريه زن عندالاستطاعه باشد و همسرش استطاعت پرداخت آن را نداشته باشد حق حبس به وي تعلق نمي‌گيرد.

بايد اشاره كرد كه در مدت حق حبس زوج ملزم به پرداخت نفقه مي‌باشد.

در ماده بعد (۱۰۸۶ ق.م) آمده است كه چنانچه زوجه قبل از دريافت مهريه با اختيار و تمايل خود به وظايف خود عمل كند ديگر نمي‌تواند اعمال حق حبس نمايد.

بيشتر بخوانيد : حق حبس زن در دوران عقد 

عدم تمكين زن در دوران عقد

نكته مهم اين است كه زن در دوران عقد زوجه است و موظف به تمكين و انجام وظايف قانوني خود است. حال اينكه هنوز در دوران عقد باشد و عروسي نگرفته باشد تاثيري در حكم قانوني ندارد.

ملاك بهره‌مندي از حق حبس عدم انجام وظايف زوجيت و به عبارتي عدم برقراري رابطه زناشويي است و اگر زن قبل از دريافت مهريه با اختيار خود به انجام اين وظايف قيام كند حتي يك بار، ديگر مستحق حق حبس نخواهد بود.

پس زوجه چه در دوران عقد باشد و چه حتي در دوران پس از مراسم عروسي به سر برد تا هنگامي كه حتي يك بار هم وظيفه زناشويي خود را انجام نداده باشد مي‌تواند از حق حبس خود استفاده نمايد و آن را از دادگاه درخواست نمايد. در اين هنگام وي به دليل عدم تمكين و انجام ندادن وظايف خود دچار نشوز نشده و ناشزه نام نمي‌گيرد و دادخواست زوج مبني بر الزام به تمكين زن رد خواهد شد.

بيشتر بخوانيد : انواع تمكين از جمله خاص و عام  

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص تمكين در دوران عقد، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون تمكين در دوران عقد پاسخ دهند.

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد يا مي توانيد مقالات مجله حقوقي وكيل دات كام را مطالعه نماييد.

منبع : تمكين در دوران عقد