تقسيم اموال به اموال مادي و اموال غير مادي

مالي كه قابل رويت باشد مادي به شمار مي‌آيد مثل خانه، اتومبيل و … كه در واقعيت وجود دارند. مالي كه محسوس و قابل رويت نباشد و موجب ايجاد يك فايده مادي مي‌شود غير مادي به شمار مي‌آيد. مثل حق اختراع كه وجود خارجي ندارد.

تقسيم اموال به اموال منقول و غيرمنقول

مبناي تقسيم‎‌بندي اموال به اموال منقول و غير‌منقول قابليت جابه‌جايي و نقل و انتقال آن‌ها مي‌باشد. اموالي كه قابليت جابه‌جايي از مكاني، به مكان ديگر را داشته باشند اموال منقول و در مقابل اموالي كه قابليت جابه‌جايي از مكاني به مكان ديگر را ندارند اموال غير‌منقول مي‌نامند. اتومبيل يك مال منقول است و زمين يك مال غير‌منقول.

تقسيم‌بندي اموال به عين و منفعت

منظور از عين مالي است كه بتوان آن را با حواس پنج‌گانه احساس كرد و منفعت مالي است كه قابل لمس نمي‌باشد و نفع آن در عين وجود دارد. به عنوان مثال يك دست لباس به عنوان يك مال عيني در نظر گرفته مي‌شود يا زماني كه شخصي خانه‌اي را اجاره مي‌كند، در واقع مالك منافع عين مستاجره مي‌شود به اين معني كه او مالك آن ملك نمي‌شود بلكه مي‌تواند از منافع آن ملك استفاده كند. بنابراين ملكي كه اجاره داده مي‌شود دو مالك دارد يكي مالك عين و ديگري مالك منفعت.

تقسيم‌بندي اموال به مال مفروز و مال مشاع

در خصوص اين تقسيم‌بندي بايد بيان كرد كه مال مفروز به مالي گفته مي‌شود كه تنها يك نفر مالك كل مال مي‌باشد و بالعكس مال مشاع مالي است كه چند نفر مالك آن هستند و تمامي اين مالكان در تمامي اجزاء مال با يكديگر شريك مي‌باشند.

تقسيم‌‌بندي اموال به مال مثلي و مال قيمي

منظور از مال مثلي مالي است كه در جهان خارج مثل و مشابه آن، شايع و زياد است و يا به عبارت ديگر مي‌توان مشابه و مثل آن را به آساني به دست آورد. اما در خصوص مال قيمي شرايط متفاوت است. مال قيمي مالي است كه به ندرت مشابه آن يافت مي‌شود. به عنوان مثال يك كتاب خطي يك مال قيمي به شمار مي‌رود.

تقسيم‌بندي مال به مال مصرف شدني و مال مصرف نشدني

منظور از مال مصرف شدني مالي است كه با استفاده و مصرف، مستهلك مي‌شود و از بين مي‌رود در مقابل مال مصرف نشدني مالي است كه با استفاده، از بين نمي‌رود.

نكته‌اي كه بايد بسيار به آن توجه كرد اين است كه ملاكي كه سبب تمايز مال مصرف شدني و مال مصرف نشدني است نوع استفاده و مصرف مي‌باشد. براي اينكه منظور خود را به روشني بيان كنيم بايد موقعيتي را تصور كنيد كه يك خوراكي توسط شما مصرف مي‌شود. در اين صورت اين خوراكي يك مال مصرف شدني بوده است. اما اگر شما اين خوراكي را براي گذاشتن در ويترين خريداري كرده باشيد در اين صورت ديگر مال مصرف شدني محسوب نمي‌شود و در واقع يك مال مصرف نشدني است.

بنابراين با توجه به اين مثال متوجه مي‌شويم كه آن چيزي كه سبب تشخيص مال مصرف شدني از مال منصرف نشدني مي‌شود مصرف آن مال است. اين امكان وجود دارد كه ما اطلاعي از نوع مصرف مال نداشته باشيم در اين صورت بايد به عرف مراجعه كنيم و ببينيم كه در اين صورت متعارف، مال چگونه مصرف مي‌شود. به عنوان مثال اگر ندانيم خوراكي‌اي كه خريداري شده قابل استفاده و مصرف است يا تزئيني بوده، به عرف مراجعه مي‌كنيم و همانطور كه مي‌دانيد در عرف مصرف متعارف يك خوراكي به گونه‌اي است كه آن را يك مال مصرف شدني در نظر مي‌گيرند.

تقسيم‌بندي مال به مالي كه مالك دارد و مالي كه مالك ندارد

در ابتدا بايد بدانيم كه اگر يك مال مالك داشته باشد در اين صورت به آن مال ملك گفته مي‌شود و اگر يك مال مالك نداشته باشد به آن مال مباح گفته مي‌شود. اگر بخواهيم مباحات را مورد بررسي قرار دهيم بايد بيان كنيم كه مبناي تقسيم‌بندي مباحات اين است كه انسان مي‌تواند مالك آن‌ها شود يا خير. به عنوان مثال مباحاتي هستند كه انسان مي‌تواند مالك آن‌ها شود مثل اموال گم شده و در عين حال مباحاتي نيز وجود دارند كه انسان نمي‌تواند مالك آن‌ها شود مثل اموال عمومي.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص اموال، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون اموال پاسخ دهند.

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

منبع : مال و اموال | تعريف مال | انواع، اقسام و تقسيم بدني مال