تمكين به چه معناست!؟

داراي دو معنا است يك معناي عام و يك معناي خاص.

تمكين به معناي عام

اين عبارت مخصوص يكي از زوجين نيست. زن بايد وظايف خود را نسبت به شوهر انجام بدهد و از او در حدود عرف و قانون اطاعت كند و به طور كلي رياست خانواده از طرف مرد را بپذيرد. مرد نيز موظف به حسن معاشرت با زن است و بايد نياز‌هاي زن را در حد متعارف برآورده سازد و به او نفقه بپردازد.

تمكين به معناي خاص

داشتن رابطه جنسي است. زن به طور متعارف بايد نزديكي جنسي با شوهر را بپذيرد به جز مواردي كه مانع موجه وجود داشته باشد. در اين صورت مي‌تواند از برقراري رابطه جنسي امتناع ورزد. اين تنها وظيفه زن نيست و شوهر نيز مكلف است در حدود متعارف رابطه جنسي داشته باشد.

در مورد اينكه كدام وظايف را زن بايد انجام بدهد تا تمكين محسوب شود بايد به عرف محل (يعني آن منطقه‌ايي كه شخص زندگي مي‌كند اينكار را جزء تمكين محسوب ميكند يا خير) و قانون مراجعه كرد. پس اگر زني در مقابل درخواست شوهر مبني بر نرفتن به خانه پدر و مادرش ايستاد و مخالفت كرد نمي‌شود بگوييم كه زن تبعيت نكرده است.

ناشزه به چه كسي مي‌گويند!؟

به زني كه بدون عذر موجه تمكين نكند ناشزه مي‌گويند. ناشزه بودن يعني نافرماني يكي از زوجين ولي در قانون مدني لفظ ناشزه فقط مخصوص زن است.

دادخواست تمكين زوجه

علي‌الاصول اين دادخواست توسط مرد داده مي‌شود. اگر زن بدون داشتن عذر موجه از مرد تبعيت نكند مرد مي‌تواند دادخواست الزام به تمكين زن را بدهد. دادگاه اين دادخواست را رسيدگي خواهد كرد و اگر در جلسه دادرسي زن دلايل قانع كننده و موجه‌اي مبني بر عدم تمكين خود بدهد مثلا اگر زن با خطر جاني، مالي و يا حيثيتي مواجه باشد و خود يا شوهر بيماري دارند كه فعلا امكان تمكين وجود ندارد اين‌ها از مواردي هستند كه مانع مشروع تلقي مي‌شوند و اگر زن امتناع كند ناشزه محسوب نخواهد شد و دادخواست شوهر مبني بر عدم تمكين زن رد خواهد شد.

نشوز بدون عذر موجه

اما اگر زني بدون داشتن عذر موجه و دليل از تمكين كردن خودداري كند دادگاه دادخواست مرد را مي‌پذيرد و حكم به تمكين زن ميدهد. اين حكم به معناي الزام مادي و فيزيكي زن به داشتن رابطه جنسي نيست كه اين امر هم با شخصيت زن منافات دارد و هم با حقوق زن سازگار نيست و همين‌طور اين يك حكم غير‌عملي و بي فايده است.

استحقاق يا عدم استحقاق نفقه

يكي از مباحث مهمي كه در تمكين وجود دارد اين است كه آيا زن مستحق گرفتن نفقه خواهد بود يا خير!؟ در صورتي كه حكم به رد دادخواست مرد داده شود زن مستحق گرفتن نفقه و مرد ملزم به دادن نفقه است. اما اگر اين دادخواست پذيرفته شود و عدم تمكين زن محرز شود زن مستحق گرفتن نفقه نخواهد بود. اهميت موضوع از آن جا مشخص مي‌شود كه در صورت اثبات يا عدم اثبات آن، نتايج ديگري مثل استحقاق نفقه و در پي آن حق طلاق را به دنبال خواهد داشت و نحوه رسيدگي به دادخواست تمكين از اهميت ويژه‌ايي برخوردار است.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص مسئوليت مدني، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد . كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون مسئوليت مدني پاسخ دهند .

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

مبنع : تمكين و نشوز